ارزیابی رابطه محتوای اطلاعاتی اقلام تعهدی و نسبت های مالی منتخب با قیمت سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

توانایی صورتهای مالی در خلاصهسازی اطلاعات موثر بر بازده سهام و رابطه این اطلاعات با ارزش شرکت همواره مورد توجه مدیران و سرمایهگذاران قرار داشته است. به منظور بررسی اثر برخی از اطلاعات صورتهای مالی بر قیمت و بازده سهام، هدف این پژوهش ارزیابی رابطه اجزای اقلام تعهدی و نسبتهای مالی منتخب با قیمت سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. به منظور تخمین میزان تأثیر اجزای اقلام تعهدی و برخی نسبتهای مالی بر قیمت سهام نه فرضیه تدوین گردیده و از سه مدل استفاده شده است. هر مدل علاوه بر سود هر سهم شامل متغیرهایی است که می تواند در زمینه دستکاری صورت های مالی و ارزیابی رابطه سود و قیمت دارای محتوای اطلاعاتی باشد. به همین منظور در اولین مدل نسبت هایی که قابلیت آن ها برای انجام دستکاری در صورت های مالی حائز اهمیت است در نظر گرفته شده است. سپس هر کدام از این نسبت ها در سود هر سهم ضرب شده و متغیرهای مستقل مدل اول را تشکیل می دهند. در دومین مدل از اقلام تعهدی اختیاری و غیراختیاری استفاده شده است. در سومین مدل نیز نسبت های مالی منتخب به همراه اجزای اقلام تعهدی به عنوان متغیرهای مستقل لحاظ شده اند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها و تخمین مدل های به کار گرفته شده، از اطلاعات مالی 137 شرکت عضو نمونه بین سال های 1380 الی 1387 و از روش داده های ترکیبی استفاده گردیده است. به منظور آزمون فرضیه های پژوهش تحلیل رگرسیون چند متغیره به کار گرفته شده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه های پژوهش بیانگر اثر معنی دار سود هر سهم و نسبت های سرمایه در گردش به دارایی، بازده دارایی، سود خالص به فروش و نسبت گردش دارایی در سطح اطمینان 95? در تبیین قیمت سهام شرکت های عضو نمونه می باشد. همچنین یافته های پژوهش نشان می دهد که اجزای اقلام تعهدی در این زمینه از لحاظ آماری معنی دار نیستند. این مطلب حاکی از آن است که در رابطه سود و قیمت، در نظر گرفتن کیفیت سود توسط اقلام تعهدی اهمیت زیادی را نشان نمی دهد و تغییرپذیری سود کمتر تحت تأثیر موقعیت تجاری و تصمیمات مدیر از ناحیه اقلام تعهدی قرار می گیرد. به طور کلی می توان گفت که در سطح شرکت های عضو نمونه این پژوهش سود (سود هر سهم) موثر ترین متغیر حسابداری بر ارزش شرکت است و همچنین هر چه یک مدیر در دارایی های جاری کمتر سرمایه گذاری کند بر قیمت سهام اثر بهتری خواهد داشت.